Szczecinek


Współrzędne: 53°43' N 016°41' E

Szczecinek (kaszub. Nowé Sztetëno, niem. Neustettin, łac. Nova Stetin) - to miasto i gmina w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim. Miasto powiatowe we wschodniej części Pojezierza Drawskiego.

Główną atrakcją turystyczną Szczecinka jest jego położenie pomiędzy dwoma jeziorami: Trzesiecko, wzdłuż którego rozciąga się zabytkowy park miejski oraz Wielimie. Miasto jest członkiem Związku Miast Polskich, Komunalnego Związku Celowego Gmin Pomorza Zachodniego "Pomerania" oraz Stowarzyszenia Gmin Pojezierza Drawskiego.

Plac Wolności nocą

Ratusz nocą

Plac Wolności za dnia

Herb Szczecinka

Szkoła muzyczna

Wieża muzeum

Deptak

Deptak

Deptak

Deptak

Starostwo Powiatowe

Rondo Jana Pawła II

Wieża kościoła

Kościół Mariacki

Pomnik żołnierzy napol.

Dworzec PKP

Szczecinek

Szczecinek

Bunkier

Wieża Przemysława

Jezioro

Tramwaj wodny

Jezioro

Ośrodek Sportów Wod.

Żagłówki na jeziorze

Jezioro Trzesiecko

Rzeczka Niezdobna

Park

Park

Park

Park

Park

Park

Z drugiej strony jeziora

Z drugiej strony jeziora

Łabedzie

Basen

Basen pływalnia

Basen widok od jeziora

Cmentarz

 

Historia


We wczesnym średniowieczu na Wzgórzu Przemysława (zwanym też Wzgórzem Bismarcka) istniało grodzisko obronne. Dwa inne grodziska "Trzesieka" i "Zamek" położone były nad brzegiem jeziora. Wszystkie one uległy zniszczeniu na początku XII w., być może w okresie walk Bolesława Krzywoustego o Pomorze.

Przełom XIII/XIV w. to na Pomorzu czas bezwzględnej ekspansji Brandenburgii. Dla przeciwstawienia się jej książę wołogoski Warcisław IV w 1310 r. założył miasto Nowy Szczecin – dziś Szczecinek. Miasto powstało na południe od istniejącej już osady rybackiej Kiecz położonej u brzegów jeziora Wielimie. Teren przeznaczony na lokację był wybitnie obronny, otoczony wodami dwóch jezior, rzekami i bagnami.

Nazwa miasta Nowy Szczecin wyraźnie nawiązywała do Szczecina, stolicy całego księstwa pomorskiego, zanim nie doszło do jego podziału w roku 1295.

W herbie miasto otrzymało czarnego książęcego gryfa na złotym polu (gryf kaszubski) odwróconego w prawo (wg stron heraldycznych), oraz srebrną rybę jesiotra, już w średniowieczu osobliwość tutejszych jezior.

Zmiana dróg handlowych z Pomorza do Wielkopolski, na skutek przyłączenia w roku 1368 Drahimia do Polski, podcięła nadzieję na gospodarczą pomyślność Szczecinka.

W wyniku podziału księstwa między braci w 1367 r., Szczecinek przypadł wraz z okręgiem Warcisławowi V. Księstwo szczecineckie przetrwało do jego śmierci w 1390 r.

W okresie wojen polsko-krzyżackich, na zamku w Szczecinku odbyły się dwa zjazdy: w 1409 i 1423 r. Uczestniczyli w nich książęta pomorscy, mistrzowie krzyżaccy, a w drugim także Eryk Pomorski król Danii, Szwecji i Norwegii.

W latach 1581-1592 nasiliły się walki z czarownicami. W tym czasie spalono za czary prawie 30 osób.

W ciągu I poł. XVII w. Zamek stanowił oprawę wdowią Gryfitów. Rezydowała tu księżna Anna Maria, a po niej księżna Jadwiga.

Okres wojny 30-letniej (1618-1648) należał do najgorszych w dziejach miasta. Przemarsze wojsk wszystkich walczących armii, rabunki, napady i wreszcie zaraza zubożyły niezmiernie ludność miasta. Jedynym jaśniejszym punktem była wówczas fundacja w 1640 r. Przez księżną Jadwigę jednego z pierwszych na Pomorzu Zachodnim gimnazjów. Koniec XVIII i wiek XIX to okres względnej prosperity. W 1724 r. utworzono powiat szczecinecki, w 1780-1784 obniżono znacznie wody jezior Wielimie i Trzesiecko, odsłaniając wiele gruntów. Szczecinek otrzymał połączenie z innymi miastami (w drugiej połowie XIX stał się węzłem kolejowym), zaczął się rozwijać przemysł, a liczba ludności wzrastać.

Wojny napoleońskie na krótko zakłóciły ten pomyślny rozwój. Szczecinek w lutym 1807 r. zajęły wojska generała Łubieńskiego. W ciągu następnych lat kwaterowały tu dziesiątki tysięcy żołnierzy. Katastrofa Wielkiej Armii i jej odwrót spod Moskwy miały swój szczecinecki finał. W kilku zbiorowych mogiłach pochowano tu ponad 100 żołnierzy zmarłych z zimna i wyczerpania.

W okresie międzywojennym miasto stało się znanym i popularnym ośrodkiem turystycznym, do czego w dużym stopniu przyczyniły się uroczyste obchody 600 lecia Szczecinka. W czasach hitlerowskich wzniesiono w mieście dwa duże kompleksy koszar i system umocnień Wału Pomorskiego na zachód od miasta. Stąd we wrześniu 1939 r. ruszył na Polskę XIX Korpus Armijny gen. H. Guderiana. Miasto zostało zdobyte 27 lutego 1945 r. (a nie jak do niedawna sądzono 28 lutego) przez oddziały 32 Dyw. Kaw. Gwardii pod dowództwem generała J. P. Kałużnego, po krótkiej jednodniowej walce.

Zdobyte miasto tylko w niewielkim stopniu zostało zniszczone. W wyniku wojny cała jego dotychczasowa ludność została przesiedlona do Niemiec (m.in. w okolice Eutin), a jej miejsce zajęli emigranci zza Buga i z Polski centralnej.

Więcej o histori na stronie Muzeum Regionalne w Szczecinku

Szczecinek dziś


Szczecinek to liczące prawie 41 tysięcy mieszkańców miasto, położone na Pojezierzu Drawskim, na południowo-wschodnim skraju województwa zachodniopomorskiego. Główną atrakcją turystyczną Szczecinka jest jego położenie - pomiędzy dwoma jeziorami: mniejszym Trzesieckim, wzdłuż którego rozciąga się zabytkowy park miejski i większym - Wielimiem.

Szczecinek jest lokalną metropoliąsubregionalnym (Urząd Miasta, Starostwo Powiatowe, Urząd , skupiającą najważniejsze urzędyi instytucje o zasięgu lokalnym i Skarbowyprzemysł drzewny, elektroniczny i rolno-spożywczy), turystyczny i , sąd, szpital, banki, itd.). Miasto stanowi ważny ośrodek przemysłowy (dominuje kulturalny regionu Pojezierza Drawskiegoprzyciągają do miasta wiele młodzieży z okolicznych miasteczek i . Licznie działające szkoły średnie z dużymi tradycjami wsisportowo-rekreacyjnych o randze regionalnej, ponadregionalnej i . Dobrze wyposażona baza sportowa stwarza możliwości organizacji imprez sportowych i międzynarodowej.

Głównymi źródłami dochodu mieszkańców jest praca w miejscowych firmach i usługach, szkolnictwie i różnego rodzaju administracji. Bezrobocie - choć wysokie (na koniec lutego 2003 r. wskaźnik bezrobocia wynosił 19,7%) - jest znacząco niższe niż w sąsiednich gminach (Barwice - 33,8 %, Biały Bór - 28,5%, Borne Sulinowo - 25,7%, Grzmiąca - 32,6%, Gmina Szczecinek - 30,6%).

Szczecinek posiada pełną infrastrukturę techniczną. Miasto w swojej ofercie dla inwestorów posiada szereg działek przeznaczonych pod budowę infrastruktury turystycznej.

Miasto ma szerokie kontakty z partnerskimi gminami w całej Europie: Neustrelitz z Niemiec, Bergen op Zoom z Holandii, Noyelles sous Lens z Francji. Jest członkiem Związku Miast Polskich, Komunalnego Związku Celowego Gmin Pomorza Zachodniego "Pomerania" oraz Stowarzyszenia Gmin Pojezierza Drawskiego. Szczecinek w ocenie coraz liczniejszej rzeszy turystów to piękne i warte odwiedzin miejsce. Usytuowane w centrum miasta jezioro jest nie tylko duże, ale stosunkowo czyste i bardzo rybne. Położony w centrum miasta deptak, zadbany park miejski z mnóstwem ścieżek spacerowych oraz zalesione okolice, kuszą swym pięknem

Zabytki i ciekawe obiekty turystyczne


Zamek Książąt Pomorskich – początkowo stał na wyspie jeziora Trzesiecko, lecz po obniżeniu poziomu wód znalazł się na półwyspie. Południowe skrzydło zamku pochodzi z I poł. XIV w. i zbudowane zostało w miejscu wcześniejszego grodziska słowiańskiego

Neogotycki kościół Mariacki – znajdują się w nim elementy wystroju (nieistniejącego) kościoła św. Mikołaja: XVII-wieczne żyrandole i epitafium nagrobne Doroty Westregen z 1621 r. Uwagę przyciągają przepiękne witraże.

Wieża św. Mikołaja z XVI wieku – obecnie siedziba eksponatów archeologicznych Muzeum Regionalnego, wcześniej wieża kościelna.

Ratusz z XIX wieku – neogotycki z elementami romańskimi.

Budynek dawnego gimnazjum z XIX w.

"Dom dyrektorów" z XIX wieku – wybudowany dla potrzeb gimnazjum.

Park miejski położony wzdłuż jeziora Trzesiecko. W najważniejszej swej części założony został w latach 1875-1903 na terenie wcześniej zalewanym przez wody jeziora. Najstarsza część parku znajduje się w pobliżu Zamku Książąt Pomorskich. Park jest duży i rozciąga się wzdłuż całej długości miasta. Jest w nim ok. 2 tys. drzew liczących ponad 100 lat. Do najcenniejszych okazów należą 150-letnie dęby szypułkowe. Obok drzew powszechnie spotykanych występują też liczne drzewa egzotyczne: grujecznik japoński, smerk kłujący, sosna wejmutka, daglezja, tuja, jodła żywozielona, cyprysik, choina kanadyjska. Park ten wzbudzał zawsze podziw, pod wpływem jego uroku niemiecki kompozytor Richard Strauss napisał operę Daphoe w 1934 r.

Wzgórze Świątki, Marientron – miejsce wczesnośredniowiecznego kultu pogańskiego. W 1356 r. książęta zachodniopomorscy Bogusław V, Warcisław V i Barnim IV ufundowali klasztor augustianów eremitów – Marientron, który stał aż do roku 1534. Od chwili zatwierdzenia na terenie Szczecinka luteranizmu klasztor popadł w ruinę i został rozebrany. W czasie zarazy w 1361 r. w klasztorze tym znalazła schronienie a także pochówek córka Kazimierza Wielkiego księżna Elżbieta Kazimierzówna. Na początku lat 60. XX wieku na wzgórzu prowadzone były prace archeologiczne, w czasie których odkryto kryptę z grobem księżnej.